صاحب قلم روزانه

نظرم را در مورد فیلترینگ تلگرام پیش‌تر در پستی نوشته‌ام و
نوشتن بیش‌تر تنها تکرار مکررات است اما مورد جالبی که بعد از انتشار خبر فیلتر
تلگرام اتفاق افتاد تلاش کانال‌ها و رسانه‌های
مجازی برای نشان دادن بی‌اثر بودن فیلترینگ تلگرام
و استفاده‌ی کماکان مردم از آن با فیلترشکن بود. این تلاش‌ها یا به‌وسیله‌ی انتشار
مطالب و یا از طریق نظرسنجی از مخاطبان کانال‌ها صورت می‌گرفت. این‌که آیا مردم از پیام‌رسان‌های
داخلی استفاده می‌کنند و یا از تلگرام فیلتر شده با فیلترشکن؟ خب
باتوجه به ماهیت آن کانال‌ها و جنس مخاطبان‌شان و القائاتی که به مخاطبان‌شان می‌کنند، استفاده از تلگرام با فیلترشکن، بالاترین رای را در اکثر نظرسنجی‌های فضای مجازی به خود اختصاص داده است. نمونه‌ی بامزه‌ی آن هم نظرسنجی کانال آقای علم‌الهدی که اکثریت قابل توجهی
رای به استفاده از تلگرام داده بودند.

با این‌حال من بنا به دلایلی فیلترینگ تلگرام را (فارغ از
درست یا غلط بودن آن) کاملا موثر می‌دانم و معتقدم با فیلترینگ، تلگرام پس از چند سال
کاملا از رده‌ی استفاده و محبوبیت خارج خواهد شد. اما چه دلایلی؟

یک) توقف سیر صعودی تعداد کاربران: تلگرام هرقدر هم که خوب
و محبوب باشد با این‌حال هیچ‌وقت نمی‌تواند گزینه‌ی اول یک کاربر تازه‌وارد باشد.
کسی که اولین بار وارد چرخه‌ی پیام‌رسان‌های ارتباطی می‌شود قطعا ترجیح می‌دهد اول
کار خود را پابند دردسر فیلترشکن‌های گوناگون نکند. به‌ویژه این‌که هیچ‌گونه
علاقه‌ای هم بابت وجود گروه‌ها و کانال‌های مختلف در فرد نسبت به تلگرام هنوز
شکل نگرفته است. از طرفی دیگر کسی هم ریسک سرمایه‌گذاری برای ایجاد کانال تازه و استفاده
از ظرفیت‌ش را به جان نمی‌خرد و… به راستی چند نفر از ما در اوج محبوبیت وایبر و
وی‌چت، بعد از فیلتر شدن‌شان با استفاده از فیلترشکن وارد آن شدیم و ثبت نام
کردیم؟

دو) کُند شدن: بله! الان که همگی در حال استفاده از اینترنت‌های
پرسرعت منازل و فورجی سیم‌کارت هستیم شاید این مسخره به نظر بیاید اما قرار نیست
که همیشه در منزل باشیم. واقعیت این است که هنوز بسیاری از نقاط کشور دست‌رسی به
اینترنت پرسرعت ندارند و با استفاده از فیلترشکن هم عملا قادر به استفاده از آن
نیستند. و این نقص بسیار جدی برای پیام‌رسانی است که روزگاری به خاطر سرعت بالا امکان برقراری ارتباط  با آن حتی با اینترنت توجی و تری‌جری هم میسر بود.

سه) اعتمادزُدایی: نباید فکر کرد این اعتماد به تلگرام تنها
به واسطه‌ی مزیت‌های آن است. بخش اعظم اعتماد به آن به خاطر جنبه‌ی روانی ناشی از آزادی
و قانونی بودن آن است. آزاد و قانونی بودنی که باعث می‌شود با خیال راحت از فروش‌گاه‌های
تلگرامی آن سفارش دهیم، خرید کنیم و حتی وجه پرداخت کنیم. همین الان چند نفر از ما
به درگاه‌های مثلا فیس‌بوک یا توییتر اعتماد داریم و حاضریم پول خود را در آن جابه‌جا
و خرید کنیم؟

در هر صورت به نظر من این دلایل و بسیاری دلایل دیگر باعث خواهد شد که با فیلترینگ تلگرام دیر یا زود حجم استفاده از این پیام‌رسان به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده و به مرور کنار گذاشته شود.

پ. ن: شاه‌کار این نظرسنجی‌ها نظرسنجی کانال مکتوبات است.
کانالی که با وجود ماهیت و جنس مخاطبان‌ش و نیز مخالفت جدی با پیام‌رسان‌های داخلی
و القای ناامن بودن آن، چنین نتیجه‌ی محشر و معرکه‌ای را به‌دنبال داشته.